بعد از 10 سال انتظار به نظر میرسد که بالاخره شاهد انتشار اولین تریلر رسمی راکستار به منظور رونمایی از عنوان بعدی مجموعه ی grand theft auto هستیم.
از نسل پنجم بازی های ویدیوئی تا به امروز عناوین Rockstar Games به محبوبیت بسیار بالایی در نزد مخاطبین و منتقدین دست پیدا کرده اند و صد البته که انتشار هر محصول از جانب آنها با حواشی مختلفی همراه بوده است.
اگر بخواهیم به یکی از علت های موفقیت Rockstar اشاره کنیم قطعا یکی از گزینه های بسیار مهم روی میز، بازتعریف ژانر Open World/Sandbox در قالب مدرن است که در قامت اولین نسخه ی سه بعدی مجموعه یعنی GTA III روانه ی بازار شد و پدر معنوی تمام محصولات Open World راکستار پس از آن محسوب میشود.
فرمولی که از زمان انتشار این بازی تا به امروز، سازندگان بیشماری آنرا پایه و اساس ساخت آثار خود قرار میدهند.
سال 2001 میلادی آبستن بازی های زیادی بود.
بازی هایی با ژانر های متفاوت که خیلی از آنها سنگ بنایی شدند برای المان هایی که اینروزها پای ثابت محصولات سرگرمی هستند.
از نسخه ی اول Devil May Cry گرفته که امروزه از آن به عنوان پدر عناوین Hack ‘n’ Slash سه بعدی یاد میشود تا Metal Gear Solid 2 که سطح سینماتیک و روایت داستان را در بازی های ویدیویی وارد مرحله ی جدیدی کرد.
از Max Payneای که از سیستم جذاب بولت تایم پرده برداشت و راکستار آنرا به بخش جدایی ناپذیری از سیستم شوتینگ بازی های خود تبدیل کرد تا اولین نسخه ی Halo که مایکروسافت را به عنوان یک بازیگر مهم جدید در صنعت ویدیو گیم به همگان معرفی کرد.
اما در این میان نباید از انتشار بازی ای غافل شد که با انتشار خود صنعت سرگرمی را برای همیشه متحول کرد.
بازی ای که نه به عنوان یک آیپی جدید، بلکه به عنوان دنباله ای برای نسخه های اول و دوم مجموعه ای منتشر شده بود که ژانر Open World را در قالب ارائه ی جهانی پویا به سطح دیگری رسانده بودند و با جنجال های تمام نشدنی شان میتوان گفت که در کنار اولین نسخه ی Mortal Kombat از آن دست بازی هایی بودند که تصویر معصومانه و اسباب بازی گونه ی بازی های ویدیوئی را برای همیشه در هم شکستند.
وقتی کلمه ی (شاهکار) را در باب محصولات هنری/سرگرمی میشنویم عناوین زیادی هستند که به ذهنمان خطور میکنند. این عناوین ممکن است مانند Resident Evil 4 با ارائه ی استاندارد های جدید تحولی شگرف در مدیوم خود ایجاد کرده باشند و یا ممکن است مانند Uncharted 4 با صرفا درخشیدن در تمام جوانب فنی و هنری نام خود را به عنوان شاهکار در ذهن های ما به ثبت رسانده باشند.
اما اگر به جای کلمه ی (شاهکار)، بخواهیم به اصطلاح (Game Changer) رجوع کنیم چه طور؟
چند بازی را میتوانیم در طول تاریخ نام ببریم که با نوآوری های خود تاثیر انکار ناپذیری بر آثار بعد از خود داشته اند؟
قطعا این بار تعداد بازی هایی که به ذهنمان خطور میکند اندک خواهد بود. حداقل در مقایسه با تعداد بازی های (شاهکار).
در طول تاریخ صنعت، Game Changerها عملا مسیر جدیدی برای بازی های بعد از خود ترسیم کردند و عدم ساخت آنها، امروزه چهره ی بسیار متفاوتی از صنعت سرگرمی را برایمان نمایان میکرد.
در 22 اکتبر سال 2001 بازی GTA III پا به عرصه رقابت با تمام عناوین قدرتمند آنروزها گذاشت.
تریلر ها خبر از یک بازی Open World دیگر توسط DMA Design را داده بودند.
از حال و هوایشان مشخص بود که با یک عنوان با تم مافیایی سر و کار داریم. عنوانی که در یک شهر خیالی با آسمان خراش های زیاد و آسمان عمدتا بارانی و وایب سیاه جریان داشت. شهری به نام Liberty City که نمادی از نیویورک آنروزها بود.
برخلاف وضعیت غرفه ی خالی راکستار در نمایش E3، بازی GTA III سریعا جایگاه خود را نزد مخاطبین و منتقدین پیدا کرد.
کمتر بازی ای را میتوانید بیابید که در یک سال هم پرفروش ترین بازی سال باشد و هم محبوب ترین بازی نزد منتقدین (بازی با متوسط نمره ی 97/100 در سایت Metacritic به برترین بازی سال از نظر منتقدین در کنار Halo: CE تبدیل شد). فروش فوق العاده ی بازی باعث شد که برادران Houser تبدیل به ستاره های راک صنعت بازی شوند.
عنوان GTA III از هر نظر یک دستاورد فنی شگفت انگیز بود.
در ابتدایی ترین سطح، سوار شدن و پیاده شدن ارادی پلیر از وسیله ی نقلیه در یک دنیای سه بعدی بزرگترین تغییری بود که دنیای Video Game به خود دیده بود.
هرچند این امر را قبلا در بازی های سه بعدی دیگری مانند Driver 2 و Batman & Robin در نسل پنجم دیده بودیم، اما پیشرفت های فنی و تکنولوژی در اوایل قرن 21ام بود که حس آزادی عمل واقعی را در قالب این المان نمایان میکرد.
کاوش کردن آزادنه و سوار/پیاده شدن ارادی از وسایل نقلیه در یک دنیای پویای سه بعدی، پایه های ساختمانی را ساخت که با ساخته شدن عناوین Open World جدیدتر و شاخ و برگ بخشیدن به آن، آنرا تبدیل به آسمان خراشی غول آسا کرد.
عناوینی مانند بازی های بعدی راکستار، Cyberpunk 2077، Batman: Arkham Knight و… که بر روی همان سنگ بنایی ساخته شده اند که راکستار با GTA III در سال 2001 پایه ریزی کرده بود.
این بازی همچنین برای اولین بار به همگان نشان داد Open World/Sandbox بودن یک اثر صرفا به معنی طراحی یک جهان با قابلیت کاوش آزادنه و قرار دادن مراحل اصلی و فرعی در جای جای نقشه ی این جهان نیست.
بلکه زنده بودن و پویا بودن این جهان است که مخاطب را ساعت ها غرق در آن میکند.
سازه های GTA III صرفا ساختمان هایی برای پر کردن جهان بازی نبودند، بلکه با هویت مختص به خودشان حال و هوای آن منطقه ی شهر را تعریف میکردند.
مردم شهر Liberty City، صرفا npcهایی برای پر کردن فضای شهری نبودند. آنها حین رانندگی از چراغ راهنمایی تبعیت میکردند و به رفتار های شما واکنش نشان میدادند.
از جیغ کشیدن و فریاد زدن وقتی که از خود رفتاری پرخاشگرانه بروز می‌دهید، تا مکالمه هایشان حین قدم زدن در جای جای Liberty CIty.
ماشین های بازی فقط برای جا به جا کردن شما از نقطه ای به نقطه ای دیگر نبودند، هر یک از آنها وزن و سیستم هندلینگ متفاوتی داشتند و در هر منطقه از شهر با توجه به وضعیت رفاهی آن طبقه از مردم و ملیت ساکنینش به مقادیر متفاوت و مخصوصی یافت میشدند.
همه ی اینها باعث میشدند که دنیای GTA III به طرز باورنکردنی ای کارآمد و پویا به نظر برسد و هیچ بازی جهان بازی تا آنروز نتوانسته بود چنین حس زندگی ای را به یک شهر مجازی ببخشد.
در یک کلام، لیبرتی سیتی واقعا به حضور شما واکنش نشان میداد.
آزادی عمل به شدت بالا و همراه شدنش با المان های گیمپلی ای بسیار سرگرم کننده باعث شد تا مخاطبین حتی گاها کاوش در این دنیا را به پیگیری خط داستانی ترجیح دهند.
در آنروز ها در هیچ بازی ای نمیتوانستید بیشتر از GTA III حس واقعی آزادی عمل داشته باشید.
میتوانستید در هر نقطه از نقشه ماشین بدزدید، ماشین را رها کنید، یک تاکسی بدزدید و در نقش یک راننده ی تاکسی مسافرکشی کنید، دست به اسلحه شوید و بی دلیل مردم شهر را به گلوله ببندید و پلیس ها را مجبور کنید که با سلاح ها و ماشین های پیشرفته تری برای موتقف کردنتان دست به کار شوند.
این بازی به معنای واقعی کلمه تصور همگان از اینکه بازی ویدیوئی چگونه میتواند باشند را از نو بازنویسی کرد.
بازی ای که میراث بسیار مهمی برای بازی های بعد از خود به جا گذاشت. میراثی به اسم آزادی.
حرکت آزادانه در یک جهان باز، دنبال کردن علامت های روی نقشه برای رسیدن به مقصد و انتخاب ماموریت ها در اوقات فراغت از شخصیت های مختلف اکنون بخش جدای ناپذیری از بازی های Open World هستند و تثبیت شدن این ساختار/فرمول خاص برای ساخت یک بازی جهان باز که امروزه تمام بازی های جهان باز از آن پیروی میکنند، حاصل ساخته شدن این عنوان فوق العاده بود.
موفقیت کم نظیر GTA III باعث شد ناشرین مختلف با پیروی از فرمول اختراع شده توسط راکستار روی ساخت عناوین جهان باز سرمایه گذاری کنند و ماحصل آن انتشار بازی هایی بود که امروزه همه ی آنها به عنوان (کلون های GTA) نام برده میشوند. کلون های GTA اکثرا به دلیل تفاوت کیفی بسیار زیادی که با GTA داشتند از رده خارج میشدند و این روال از سال 2001 تا کنون ادامه دارد.
به طوریکه گاها شاهد کلون های ارزشمندی با هویت اختصاصی مانند Sleeping Dogs و Saints Row بودیم اما همچنان GTA به عنوان یک مجموعه ی Open World بدون احساس کردن خطر خاصی از جانب رقبا در حال تاخت و تاز است.
عنوان GTA III در دوره ای منتشر شد که مردم به دنبال مشروعیت بخشیدن به مدیوم تازه نفس Video Game به عنوان یک مدیوم هنری/سرگرمی مانند سینما بودند.
در آن دوره، Video Game عمدتا به ابزار سرگرمی و اسباب بازی نرد های منزوی شهرت داشت.
اما با انتشار این عنوان و به نمایش گذاشتن خشونت عریان، یک داستان جدی (با موضوعاتی همچون قتل، خیانت، سرقت و مواد مخدر)، محتوای بحث برانگیز و صداپیشگی بازیگر های هالیوودی باعث شد که GTA هویتی کاملا متفاوت از بازی های قبل خود داشته باشد.
شاید این امر امروزه به عنوان یک دستاورد و ویژگی متمایز در یک بازی محسوب نشود، اما در سال 2001 گام بزرگ رو به جلویی بود و سایر بازی ها از آن بی بهره بودند.
هرچند وجود این مسائل باعث به راه افتادن بحث و جدل های زیادی در نشریات و رسانه های تلویزیونی شد، اما ثابت کرد که جنجال و عصبانیت نمیتوانند مانع موفقیت کیفی و مالی یک محصول سرگرمی شوند و به همین سبب، GTA III راه را برای سایر سازندگان برای ریسک بیشتر برای ساخت عناوین بزرگسالانه هموار کرد.
خلاصه اینکه
آخرین عنوان منتشر شده از این مجموعه یعنی GTA V جزو سه بازی پرفروش تمام دورانهاست و پیش بینی میشود که عنوان بعدی GTA هم که به معرفی آن بسیار نزدیک هستیم تمام رکورد های نسخه ی قبلی را جا به جا کند.
فرنچایز GTA در تمام سالها یکی از دلایلی بوده که صنعت بازی با اختلافی باورنکردنی تمام مدیوم های دیگر حوزه ی هنر و سرگرمی را از حیث درآمدزایی پشت سر بگذارد.
و تمام این موفقیت ها جز با عرضه ی پدر عناوین Open World سه بعدی یعنی GTA III ممکن نبود.
